Skip to content
Artykuł

Centrum Zespołu Przewlekłego Zmęczenia

Centrum Zespołu Przewlekłego Zmęczenia

Główni diagności:

W przypadkach podejrzenia przyczyny hematologicznej:
W przypadkach podejrzenia przyczyny psychologicznej:
Fizjoterapia

 
Czym jest zespół przewlekłego zmęczenia?

Zespół przewlekłego zmęczenia (CFS), zwany również encefalopatią mialgiczną (ME), jest chorobą charakteryzującą się długotrwałym zmęczeniem i pogorszeniem sprawności fizycznej przy wykonywaniu codziennych czynności. Geneza schorzenia nie została jeszcze dobrze zbadana, jednak większość przypadków zachorowania na zespół przewlekłego zmęczenia zaczyna się od przebycia infekcji wirusowej lub bakteryjnej, która mocno osłabiła system nerwowy i odpornościowy, jak i również procesy odpowiedzialne za produkcję energii w organizmie. Dlatego na zachorowanie na ME/CFS są narażeni zarówno dorośli, osoby starsze oraz dzieci.


 
Przyczyny

Na dzień dzisiejszy dokładna przyczyna rozwinięcia się zespołu przewlekłego zmęczenia nie jest potwierdzona, jednak zazwyczaj powstaje on na skutek:

  • infekcji organizmu,
  • chorób genetycznych,
  • traumy psychologicznej,
  • ciężkiego urazu fizycznego,
  • zaburzenia procesów produkcji energii w organizmie.

Lekarze odnotowali też zbiór czynników, które zwiększają szansę zachorowania na ME/CFS:

  • wiek – zespół przewlekłego zmęczenia może pojawić się u osób w każdym wieku, jednak znaczna większość pacjentów chorych na ME/CFS to osoby młode lub w średnim wieku;
  • płeć – ok. 75% wszystkich przypadków pacjentów, u których wykryto chorobę, to kobiety;
  • inne choroby – na zachorowanie na encefalopatię mialgiczną są szczególnie narażone osoby, które chorują przewlekle na inne choroby, na przykład fibromialgię lub zespół posturalnej tachykardii ortostatycznej (POTS).

 
Objawy

Objawy przy zespole przewlekłego zmęczenia mogą się różnić między pacjentami. Co więcej, mogą one też się wahać w zależności od wielu czynników zewnętrznych, jak na przykład pora dnia. Jednak większość głównych objawów pozostaje taka sama dla większości pacjentów i należą do nich:

  • silne zmęczenie, nasilone po wysiłku fizycznym lub psychicznym,
  • problemy z pamięcią i koncentracją,
  • zawroty głowy, często nasilone przy pionizacji,
  • bóle mięśni i stawów,
  • problemy z zasypianiem i nieregenerujący sen,
  • bóle głowy,
  • wydłużony okres regeneracji po wysiłku fizycznym (trwający nawet kilka dni).

Nieleczona choroba może doprowadzić do poważnych problemów w codziennym funkcjonowaniu. Ponadto, w krytycznych przypadkach pacjenci nie byli zdolni do podjęcia pracy ze względu na wzmożone objawy.


 
Diagnoza

ME/CFS jest chorobą o nieznanej genezie. Z tego też powodu zdiagnozowanie jej jest procesem długotrwałym, który wymaga szeregu badań diagnostycznych wykluczających inne choroby o podobnym przebiegu. Do badań diagnostycznych należą:

  • badania krwi: morfologia, CRP, glukoza, żelazo, ferrytyna, TSH, kreatynina, ALAT, witamina D3 25 (OH), wapń, magnez, fosfor, kinaza kreatynowa;
  • elektromiografia (EMG) – próba tężyczkowa;
  • polisomnografia;
  • elektrokardiografia (EKG);
  • próba wysiłkowa;
  • testy ortostatyczne;
  • rezonans magnetyczny głowy.

Jeżeli lekarz stwierdzi przyczynę o podłożu psychologicznym może zalecić wizytę u psychiatry lub psychologa.


 
Czy można wyleczyć zespół przewlekłego zmęczenia?

Niestety nie. Na dzień dzisiejszy nie istnieje lekarstwo na tę chorobę. Jednak lekarz prowadzący może poprowadzić leczenie farmakoterapeutyczne w celu pokonania trudności życia z ME/CFS i zmniejszenia objawów. Najczęstszym leczeniem po zdiagnozowaniu zespołu przewlekłego zmęczenia jest:

  • wprowadzenie leków – zależnie od objawów i podłoża choroby lekarz prowadzący może przypisać leki przeciwbólowe, antydepresanty czy środki na poprawę jakości snu;
  • terapia poznawczo-behawioralna – terapeuta pomoże pacjentowi z problemami psychicznymi spowodowanymi życiem z chorobą;
  • plan zarządzania energią – rozpracowany razem z fizjoterapeutą plan jak pozostać sprawnym i aktywnym przy zespole przewlekłego zmęczenia;
  • dieta i plan zdrowego odżywiania – specjalista przygotuje schematy odżywiania, żeby dostarczyć organizmowi potrzebne składniki odżywcze, aby uniknąć niedożywienia.

 
Przygotowanie do wizyty
  • Aktualna lista leków (nazwy, dawki, częstotliwość przyjmowania).
  • Wszelka dokumentacja medyczna związana z problemem.
  • Badania możliwe do wykonania przed wizytą:
    • podejrzenie przyczyny neurologicznej:
      • rezonans magnetyczny głowy;
      • badania krwi: morfologia, sód, potas, magnez, wapń, fosfor, TSH, kreatynina, Alat, CRP, witamina D3 (25-OH);
    • podejrzenie przyczyny kardiologicznej, hematologicznej lub innej internistycznej:
      • elektrokardiogram (EKG);
      • Holter EKG (badanie przy najmniej 24 godziny);
  • Zgłoś swoją nieobecność – jeśli nie możesz przyjść na umówioną wizytę, pamiętaj by ją odwołać.